Door toenemende digitalisering en de daarmee gepaard gaande cyberdreigingen is de noodzaak van cyberveiligheidsmaatregelen op Europees niveau sterk toegenomen. In reactie hierop heeft de Europese Unie (EU) de NIS2-richtlijn (Network and Information Security Directive 2) geïntroduceerd. Deze nieuwe richtlijn, die de oorspronkelijke NIS-richtlijn (NIS1) uit 2016 vervangt, is ontworpen om de cyberweerbaarheid van netwerken en informatiesystemen binnen de EU te versterken en te harmoniseren.

Achtergrond en noodzaak van NIS2

De oorspronkelijke NIS-richtlijn legde de basis voor een geharmoniseerd Europees cyberveiligheidsbeleid door minimumvereisten te stellen voor de beveiliging van netwerken en informatiesystemen van essentiële diensten en digitale dienstverleners. Ondanks de vooruitgang die met NIS1 is geboekt, bleef de toenemende frequentie en complexiteit van cyberaanvallen een uitdaging. Deze uitdagingen, gecombineerd met de snelle digitale transformatie, vereisten een herziening en versterking van de bestaande wetgeving.

Reikwijdte van de NIS2-richtlijn

De NIS2-richtlijn geldt voor een bredere reeks sectoren en entiteiten dan de oorspronkelijke NIS-richtlijn. De reikwijdte is uitgebreid om ervoor te zorgen dat een groter aantal essentiële en belangrijke sectoren binnen de EU adequate cyberbeveiligingsmaatregelen nemen. Hieronder volgt een overzicht van de sectoren en entiteiten waarop NIS2 van toepassing is:

Essentiële Sectoren

• Energie: Elektriciteit, aardgas, aardolie, en verwarming.
• Vervoer: Luchtvaart, spoorwegen, waterwegen, wegen, en stedelijk openbaar vervoer.
• Bankwezen: Banken en kredietinstellingen.
• Financiële Markten: Beurzen, clearing- en afwikkelingsinstellingen.
• Gezondheidszorg: Ziekenhuizen, zorgverleners, instellingen voor volksgezondheid.
• Drinkwater: Leveranciers en distributeurs van drinkwater.
• Afvalwater: Beheer van afvalwater en rioolwaterzuivering.
• Digitale Infrastructuur: Internetknooppunten, DNS-providers, cloudcomputingdiensten, datacenters.

Belangrijke Sectoren

Naast de essentiële sectoren, omvat de NIS2-richtlijn ook verschillende belangrijke sectoren die verplicht worden om passende cyberbeveiligingsmaatregelen te implementeren. Deze sectoren omvatten onder andere:

• Post- en Koeriersdiensten: Leveranciers van post- en pakketdiensten.
• Afvalbeheer: Beheer van gevaarlijk en niet-gevaarlijk afval.
• Ruimtevaart: Bedrijven die satellietdiensten en gerelateerde infrastructuur aanbieden.
• Chemische Sector: Productie, verwerking en distributie van chemische stoffen.
• Voedingsmiddelenindustrie: Productie en distributie van voedsel en dranken.
• Fabrikanten van Medische Apparatuur: Productie van medische apparatuur die essentieel is voor gezondheidszorg.

Digitale Diensten

Net als in de oorspronkelijke NIS-richtlijn vallen ook bepaalde digitale dienstverleners onder NIS2. Deze omvatten:

• Online Marktplaatsen: Platforms waar producten en diensten worden verhandeld.
• Online Zoekmachines: Diensten die gebruikers in staat stellen om informatie op internet te vinden.
• Cloudcomputingdiensten: Leveranciers van cloudopslag, rekenkracht en andere clouddiensten.

Kernpunten van de NIS2-richtlijn

De NIS2-richtlijn introduceert diverse belangrijke verbeteringen en uitbreidingen ten opzichte van de oorspronkelijke NIS-richtlijn:

1. Uitgebreide reikwijdte: NIS2 breidt de reikwijdte uit door een breder scala aan sectoren en diensten op te nemen die als essentieel worden beschouwd voor de economie en samenleving. Dit omvat sectoren zoals gezondheidszorg, energie, vervoer, bankwezen, financiële markten, digitale infrastructuur, drinkwater, afvalwater, en publieke administratie.
2. Versterkte beveiligingsmaatregelen: De richtlijn legt strengere beveiligingsvereisten op aan zowel essentiële als belangrijke entiteiten. Dit omvat maatregelen voor risicobeheer, incidentrespons, beveiliging van de toeleveringsketen en rapportage van incidenten.
3. Verplichtingen voor bestuursorganen: NIS2 verplicht de lidstaten om nationale cyberveiligheidsstrategieën te ontwikkelen en nationale bevoegde autoriteiten aan te wijzen die verantwoordelijk zijn voor het toezicht op de naleving van de richtlijn. Daarnaast moeten lidstaten Computer Security Incident Response Teams (CSIRTs) opzetten om te reageren op cyberincidenten.
4. Harmonisatie en samenwerking: De richtlijn bevordert meer samenwerking en informatie-uitwisseling tussen lidstaten door de oprichting van de Europese Cybercrisis Liaison Organisation Network (ECLON) en het versterken van de rol van het Agentschap van de Europese Unie voor cyberbeveiliging (ENISA).
5. Sancties en handhaving: NIS2 voorziet in strengere sancties voor niet-naleving, inclusief administratieve boetes en andere handhavingsmaatregelen. Dit benadrukt het belang van naleving en stimuleert organisaties om proactieve stappen te ondernemen om hun cyberbeveiliging te verbeteren.

Impact op Organisaties

De implementatie van de NIS2-richtlijn zal aanzienlijke gevolgen hebben voor organisaties binnen de EU:

1. Compliance-eisen: Organisaties zullen hun huidige cyberbeveiligingspraktijken moeten evalueren en mogelijk upgraden om te voldoen aan de nieuwe NIS2-vereisten. Dit omvat het invoeren van robuuste risicobeheersmaatregelen, het ontwikkelen van incidentresponsplannen en het waarborgen van de beveiliging van hun toeleveringsketen.
2. Rapportageverplichtingen: De richtlijn legt strengere rapportageverplichtingen op aan organisaties, die incidenten met aanzienlijke impact binnen 24 uur na ontdekking moeten melden aan de bevoegde autoriteiten. Dit vereist een verbetering van interne detectie- en meldingsprocessen.
3. Verhoogde kosten: Hoewel de naleving van de NIS2-richtlijn kan leiden tot verhoogde kosten voor cyberbeveiligingsmaatregelen, worden deze kosten gerechtvaardigd door de verminderde risico’s op cyberincidenten en de daaruit voortvloeiende schade.
4. Samenwerking en informatie-uitwisseling: Organisaties zullen worden aangemoedigd om nauwer samen te werken met nationale en Europese autoriteiten en deel te nemen aan informatie-uitwisselingsnetwerken om hun collectieve cyberweerbaarheid te versterken.

Benieuwd naar wat de nieuwe NIS2-richtlijn voor uw organisatie betekent? Of wilt u weten hoe Consignium uw organisatie kan ondersteunen bij de implementatie hiervan? Wij kunnen de vereisten effectief en efficiënt in enkele stappen integreren binnen uw organisatie.

Wij helpen graag! Ontdek hoe wij u kunnen bijstaan bij de implementatie van de NIS2-richtlijn en laten we samen zorgen voor een toekomstbestendige beveiliging van uw organisatie.

Neem geheel vrijblijvend contact met ons op voor een (digitale) afspraak.

Samen creëren wij impact!